ปี 2568 นี้ ประเทศไทยกำลังก้าวสู่ยุคแห่งการเปลี่ยนผ่านพลังงาน โดยตัวเลขจากสำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) ชี้ให้เห็นว่า การติดตั้งโซลาร์เซลล์ในประเทศไทยเพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดดจาก 49 เมกะวัตต์ในปี 2553 เป็นกว่า 2,983 เมกะวัตต์ในปี 2563 และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน
การติดตั้งโซลาร์เซลล์สามารถช่วยลดค่าไฟฟ้าได้สูงถึง 60% ในระยะยาว ซึ่งนับเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าสำหรับทั้งภาคครัวเรือนและภาคธุรกิจ แต่ทั้งนี้ ก่อนที่จะติดตั้ง เราจำเป็นต้องเข้าใจหลักเกณฑ์และขั้นตอนการขออนุญาตติดตั้งโซลาร์เซลล์ให้ถูกต้องตามกฎหมาย เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
หลักเกณฑ์การขอใบอนุญาตติดตั้งโซลาร์เซลล์
การขออนุญาตติดตั้งโซลาร์เซลล์ในปี 2568 มีหลักเกณฑ์สำคัญที่ต้องพิจารณา โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเภทของระบบโซลาร์เซลล์ที่เลือกติดตั้ง ซึ่งมีผลโดยตรงต่อการขอใบอนุญาต
เงื่อนไขหลักในการขออนุญาต
- ประเภทของระบบโซลาร์เซลล์: ต้องเป็นระบบที่เชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า
- สถานที่ติดตั้ง: ต้องได้รับการตรวจสอบความแข็งแรงของโครงสร้างและความปลอดภัย
- ขนาดกำลังการผลิต: กำหนดเอกสารและขั้นตอนที่แตกต่างกันตามขนาด
สำหรับบ้านพักอาศัยทั่วไปที่มีกำลังการผลิตไม่เกิน 10 กิโลวัตต์ สามารถขอยกเว้นใบอนุญาตประกอบกิจการไฟฟ้าได้ง่ายขึ้น แต่ยังคงต้องแจ้งและยื่นเอกสารต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
หากพบว่ามีการติดตั้งโซลาร์เซลล์โดยไม่ได้รับอนุญาต เจ้าของอาจถูกแจ้งให้รื้อถอนแผงโซลาร์เซลล์ และอาจต้องเสียค่าปรับซึ่งคำนวณจากค่าไฟฟ้าที่ผลิตได้จากโซลาร์เซลล์พร้อมดอกเบี้ย ดังนั้น การขออนุญาตอย่างถูกต้องจึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม
ระบบโซลาร์เซลล์แบบไหน ต้องขออนุญาตก่อนติดตั้ง
ก่อนตัดสินใจติดตั้งโซลาร์เซลล์ เราควรเข้าใจว่าระบบแบบใดที่จำเป็นต้องขออนุญาตก่อนติดตั้ง ซึ่งในปัจจุบันแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลัก ดังนี้
| ประเภทโซลาร์เซลล์ | รายละเอียด | ต้อขออนุญาติหรือไม่ ? |
| On-Grid (ออนกริด) | เชื่อมต่อกับสายไฟของการไฟฟ้า ส่งไฟส่วนเกินกลับไปได้ | จำเป็นต้องขออนุญาติ |
| Hybrid (ไฮบริด) | ผสมผสานระหว่าง 2 ระบบ สำรองไฟไว้ได้บางส่วน | จำเป็นต้องขออนุญาติ |
| Off-Grid (ออฟกริด) | ไฟฟ้าจากแผงและแบตเตอรี่เท่านั้น ไม่เชื่อมต่อกับการไฟฟ้า | ไม่จำเป็นต้องขออนุญาติ |
1. ระบบออนกริด (On-Grid)
โซลาร์เซลล์ระบบออนกริด คือระบบที่เชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า เหมาะสำหรับบ้านเรือนทั่วไป โดยเฉพาะครอบครัวที่มีคนอยู่บ้านตอนกลางวันเยอะ ระบบนี้จะผลิตไฟฟ้าในช่วงเวลาที่มีแสงแดดและใช้ไฟจากการไฟฟ้าในช่วงที่ไม่มีแสงแดด ซึ่งจำเป็นต้องขออนุญาติในการติดตั้ง เนื่องจากต้องเชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า
2. ระบบไฮบริด (Hybrid)
โซลาร์เซลล์ระบบไฮบริด เป็นการผสมผสานระหว่างระบบออนกริดและออฟกริด โดยมีการติดตั้งแบตเตอรี่เพื่อกักเก็บพลังงานไว้ใช้ในเวลากลางคืนหรือเมื่อไม่มีแสงแดด ระบบนี้สามารถใช้ไฟฟ้าจากทั้งแผงโซลาร์เซลล์ แบตเตอรี่ และการไฟฟ้า ซี่งจำเป็นต้องขออนุญาติในการติดตั้ง เนื่องจากมีส่วนที่ต้องเชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า
3. ระบบออฟกริด (Off-Grid)
โซลาร์เซลล์ระบบออฟกริด เป็นระบบที่ไม่เชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า เช่น ไฟส่องสว่างในสวน ปั๊มน้ำโซลาร์เซลล์ หรือระบบที่ใช้แบตเตอรี่ในการกักเก็บไฟฟ้าแยกออกจากระบบไฟฟ้าหลัก ซึ่งระบบออฟกริด ไม่จำเป็นต้องขออนุญาติในการติดตั้ง เพราะเป็นระบบที่กักเก็บไฟฟ้าไว้ใช้เอง ไม่ได้เชื่อมต่อกับระบบของการไฟฟ้า
สรุปแล้ว ระบบโซลาร์เซลล์ที่ต้องขออนุญาติติดตั้ง คือ ระบบออนกริดและระบบไฮบริดที่เชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า ส่วนระบบออฟกริดสามารถติดตั้งได้เลยโดยไม่ต้องขออนุญาต
ขั้นตอนการขออนุญาตติดตั้งโซลาร์เซลล์ปี 2568 แบบ Step by Step
ในปี 2568 การขออนุญาตติดตั้งโซลาร์เซลล์มีขั้นตอนหลัก 4 ขั้นตอน ดังนี้
ขั้นตอนที่ 1: ขออนุญาตดัดแปลงอาคาร
ก่อนอื่นต้องขออนุญาตจากหน่วยงานราชการในพื้นที่ เช่น สำนักงานเทศบาล หรือองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) เพื่อขออนุญาตดัดแปลงโครงสร้างบนหลังคา
เอกสารที่ต้องเตรียม:
- แบบคำขออนุญาตก่อสร้าง ดัดแปลงอาคาร หรือรื้อถอนอาคาร (อ.1)
- สำเนาบัตรประชาชนและสำเนาทะเบียนบ้านของเจ้าของอาคาร
- สำเนาเอกสารสิทธิ์ที่ดิน (โฉนดที่ดิน)
- แบบแปลนโครงสร้างการติดตั้งและรายการคำนวณโครงสร้าง พร้อมวิศวกรโยธาลงนามรับรอง
- หนังสือรับรองวิศวกรผู้ออกแบบและควบคุมงานฃ
ขั้นตอนที่ 2: แจ้งขอยกเว้นการขอใบอนุญาตจาก กกพ.
สำหรับระบบที่มีกำลังการผลิตไม่เกิน 1,000 กิโลวัตต์ สามารถขอยกเว้นใบอนุญาตประกอบกิจการไฟฟ้าได้ แต่ยังต้องแจ้งต่อสำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.)
เอกสารที่ต้องเตรียม:
- แบบคำขอยกเว้นการขอรับใบอนุญาตประกอบกิจการพลังงาน
- สำเนาบัตรประชาชนและสำเนาทะเบียนบ้านของเจ้าของอาคาร
- สำเนาใบอนุญาตก่อสร้าง ดัดแปลงอาคาร หรือใบรับรองการก่อสร้าง
- แผนผังแสดงจุดติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์
ขั้นตอนที่ 3: ขออนุญาตเชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า
ต้องยื่นขออนุญาตเชื่อมต่อกับการไฟฟ้านครหลวง (กฟน.) สำหรับพื้นที่กรุงเทพฯ หรือการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) สำหรับพื้นที่ต่างจังหวัด
เอกสารที่ต้องเตรียม:
- แบบคำขอเชื่อมต่อระบบโซลาร์เซลล์กับระบบไฟฟ้า
- สำเนาบัตรประชาชนและสำเนาทะเบียนบ้านของเจ้าของอาคาร
- สำเนาใบเสร็จค่าไฟฟ้าล่าสุด
- ภาพถ่ายการติดตั้งอุปกรณ์แผงโซลาร์เซลล์ที่เห็นครบชุดแผง และอินเวอร์เตอร์
- แบบ Single Line Diagram ทางการไฟฟ้า พร้อมวิศวกรไฟฟ้าที่ได้รับอนุญาตกำลังลงนามรับรอง
- รายละเอียดทางเทคนิคของแผงโซลาร์เซลล์และอินเวอร์เตอร์ที่ใช้ (ต้องเป็นรุ่นที่ขึ้นทะเบียนกับการไฟฟ้าเท่านั้น)
ขั้นตอนที่ 4: การตรวจสอบและเปิดใช้งานระบบ
หลังจากยื่นเอกสารและแจ้งยกเว้นครบถ้วนแล้ว จะต้องไปชำระค่าบริการต่างๆ ค่าขนาดไฟ และทำสัญญาซื้อขายไฟกับการไฟฟ้า หากเข้าร่วมโครงการขายไฟคืน หลังจากนั้นเจ้าหน้าที่การไฟฟ้าจะนัดหมายเพื่อเข้าตรวจสอบระบบโซลาร์เซลล์ที่ติดตั้ง
สิ่งที่จะเกิดขึ้นในขั้นตอนนี้:
- การตรวจสอบระบบโซลาร์เซลล์โดยเจ้าหน้าที่การไฟฟ้า
- การเปลี่ยนมิเตอร์ไฟฟ้าเป็นแบบดิจิทัล
- การติดตั้งอุปกรณ์ป้องกันไฟย้อน
- การเปิดใช้งานระบบโซลาร์เซลล์อย่างเป็นทางการ
การขออนุญาตติดตั้งโซลาร์เซลล์อาจใช้ระยะเวลาประมาณ 2-6 เดือน ขึ้นอยู่กับความพร้อมของเอกสารและการดำเนินการของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ดังนั้น ควรวางแผนล่วงหน้าและอาจพิจารณาใช้บริการจากบริษัทที่มีความเชี่ยวชาญในการดำเนินการขออนุญาตเพื่อความสะดวกและรวดเร็ว
เรื่องน่ารู้: สิทธิประโยชน์ทางภาษีและการสนับสนุนจากภาครัฐ ปี 2568
นอกจากประโยชน์ในการประหยัดค่าไฟฟ้าแล้ว การติดตั้งโซลาร์เซลล์ยังสามารถได้รับสิทธิประโยชน์ทางภาษีและการสนับสนุนจากภาครัฐอีกด้วย
สิทธิประโยชน์ทางภาษีสำหรับภาคธุรกิจ
- สิทธิประโยชน์จากคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (BOI)
- ลดภาษีเงินได้นิติบุคคลเป็นระยะเวลา 3 ปี คำนวณจาก 50% ของเงินลงทุน (ไม่รวมค่าที่ดินและทุนหมุนเวียน)
- ลดภาษีอากรนำเข้าเครื่องจักรและอุปกรณ์ในระบบโซลาร์เซลล์
- ลดภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ในอัตรา 7%
- การหักค่าเสื่อมราคาแบบเร่ง
- สามารถหักค่าเสื่อมราคาระบบโซลาร์เซลล์ในอัตราที่เร็วขึ้น ช่วยลดภาระภาษีในช่วงแรกของการลงทุน
สิทธิประโยชน์สำหรับบ้านพักอาศัย
- การหักค่าใช้จ่ายในการติดตั้ง
- สามารถนำค่าใช้จ่ายในการติดตั้งระบบโซลาร์เซลล์มาหักจากรายได้ที่ต้องเสียภาษี (เฉพาะกรณีที่มีรายได้จากการขายไฟฟ้าส่วนเกิน)
- โครงการสนับสนุนจากภาครัฐ
- โครงการส่งเสริมการติดตั้งโซลาร์เซลล์สำหรับที่อยู่อาศัย ซึ่งอาจมีเงินอุดหนุนบางส่วนหรือดอกเบี้ยพิเศษสำหรับสินเชื่อเพื่อติดตั้งโซลาร์เซลล์
- โครงการรับซื้อไฟฟ้าส่วนเกิน
- นโยบายรับซื้อไฟฟ้าส่วนเกินจากการผลิตด้วยระบบโซลาร์เซลล์ ช่วยให้ระยะเวลาคืนทุนเร็วขึ้น
ทั้งนี้ สิทธิประโยชน์อาจมีการเปลี่ยนแปลงตามนโยบายของรัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ควรติดตามข้อมูลล่าสุดจากสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (BOI) และกรมสรรพากร
Powervault ช่วยคุณให้หมดกังวลเรื่องการขออนุญาตติดตั้งโซลาร์เซลล์
หลังจากที่ได้ทราบถึงขั้นตอนการขออนุญาตติดตั้งโซลาร์เซลล์แล้ว คุณอาจรู้สึกว่าเป็นเรื่องยุ่งยากและซับซ้อน แต่ไม่ต้องกังวล เพราะ Powervault พร้อมดูแลทุกขั้นตอนให้คุณ ตั้งแต่ขออนุญาตติดตั้งโซลาร์เซลล์ คำนวน ROI ได้อย่างแม่นยำ จวบจนถึงการติดตั้งและดูแลระบบโซลาร์เซลล์ ให้คุณมั่นใจด้วย Mega Energy Solutions to Precise Future
ก้าวแรกอาจดูยาก แต่คุณไม่ต้องเดินคนเดียว… Powervault พร้อมเคียงข้างคุณในทุกขั้นตอน ด้วยประสบการณ์กว่า 700 โครงการ เรารู้ดีว่าการเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาดสามารถเป็นเรื่องง่ายได้ หากมีผู้เชี่ยวชาญคอยให้คำแนะนำ